هر سیستمی مجهز به قسمتی است که قلب سیستم نام گرفته وعدم وجود آن، سیستم را عملا از فعالیت می‌اندازد. در یک مدار هیدرولیکی پمپ هیدرولیکی به منزله قلب است که چنانچه پمپ از کار بیفتد دیگر اجزای مجموعه هم قادر به ادامه فعالیت نخواهند بود.
علی رغم خطای برخی از تعاریف پمپ، پمپ هیدرولیکی در مدار زاینده تولید فشار نیست، بلکه وظیفه آن تولید و به جریان انداختن مایع مورد نظر به کار رفته در سیستم می‌باشد. در واقع پمپ هیدرولیکی انرژی مکانیکی سیستم هیدرولیک را توسط موتورهای الکتریکی، احتراقی فراهم می‌کند. از این رو در یک سیستم هیدرولیک فشار نشانگر بزرگی مقاومت ایجاد شده در برابر خروجی پمپ هیدرولیکی است.
به بیانی روشن‌تر می‌توان چنین گفت که جریان خروجی پمپ هیدرولیکی با جابجایی مثبت ثابت بوده و بستگی به فشار سیستم ندارد. پس اگر محلی برای حرکت سیال وجود نداشته باشد و یا در صورت افزایش حداکثری بار مقاوم، استفاده از شیر کنترل فشار به منظور حفاظت سیستم در برابر فشار بار اضافی بی‌تردید اجباری می‌باشد.
انواع پمپ هیدرولیکی
- پمپ هیدرولیکی با جابجایی مثبت
- پمپ هیدرولیکی با جابجایی غیر مثبت
پمپ های هیدرولیکی با جابجایی غیر مثبت
پمپ‌های هیدرولیکی با جابجایی غیرمثبت، به سبب تحمل فشار کم وارده از سوی مایع و در مقابل جریان خروجی بالا کاربرد خانگی دارند. و عموما بیشتر برای انتقال اولیه سیال از نقطه‌ای به نقطه دیگر به کار گرفته می‌شوند، و در صنعت هیچ گونه کاربردی ندارند. حداکثر میزان توان فشار پمپ‌های هیدرولیکی غیر مثبت بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ پوند بر اینچ مربع می‌باشد.
پرکاربرد ترین پمپ های هیدرولیکی با جابجایی غیر مثبت
- پمپ های محوری
- پمپ های گریز از مرکز
و به طور کلی در سه دسته محوری، شعاعی و جریان مختلط، قرار می‌گیرند. پمپ گریز از مرکز و محوری مدل‌هایی از پمپ‌های هیدرولیک غیر مثبت هستند که پرکاربرترین به شمار می‌آیند.
دسته دیگر از پمپ‌های هیدرولیکی، پمپ‌های جابه جایی مثبت یا پمپ‌های صنعتی هستند که این مدل از پمپ‌ها کاربرد فراوانی در صنعت دارند و به برابر هر دور چرخش محور پمپ، مقادیر معین و ثابتی از مایع را به سیستم هیدرولیک تزریق می‌کنند. و برای غلبه بر فشار زاییده شده از بارهای مکانیکی سیستم و نیز مقاومت به وجود آمده در برابر جریان اصطکاک بسیار توانگر می‌باشد.
امتیازات پمپ های هیدرولیکی با جابجایی مثبت نسبت به پمپ های هیدرولیکی صنعتی
- اندازه کوچک
- بازدهی بالا
- توانایی در فشار های زیاد
- انعطاف پذیری زیاد
انواع پمپ های هیدرولیکی از نظر عملکرد
- پمپ هیدرولیک پره‌ای
- پمپ هیدرولیک پستونی
هریک از پمپ‌های هیدرولیک نام برده شده، این توانایی را دارد که در طیف گسترده و متنوع‌ای طراحی و عرضه گردد. به عنوان مثال پمپ‌های هیدرولیک پیستونی و پره‌ای قادر هستند که به صورت جا به جایی ثابت یا متغیر به کار گرفته شوند، در واقع یک پمپ هیدرولیک با جابجایی ثابت، میزان سیال پمپ شده، در برابر هر دور چرخش محور، ثابت است؛ در حالی که در پمپ‌های هیدرولیک با جابجایی غیر یکسان، این مقدار متغییر واز طریق ایجاد تغییراتی در ارتباط بین دیگر اجزاء پمپ، قابلیت کم یا زیاد شدن را دارا است.
پمپ هیدرولیک پره‌ای
قسمت اصلی یک پمپ هیدرولیک پره‌ای شامل دو قسمت بدنه و روتور است .
پره‌ها در شیار‌هایی که بر روی روتور نصب شده‌اند جای می‌گیرند، این پره‌ها به گونه‌ای تعبیه می‌شوند که بتوانند به صورت شعاعی در داخل این شیارها به حرکت در آیند، روتور از طریق یک محور به محرک اصلی متصل می‌شود و به همراه آن می‌چرخد.
در پمپ‌های هیدرولیک پره‌ای از نوع غیر بالانس، روتور به صورت خارج از مرکز در داخل پوسته قرار گرفته است. در اثر چرخش محور و با توجه به دوران روتور فضای بین پره‌ها و پوسته افزایش میابد، که این افزایش حجم افت فشار و خلاء را به وجود می‌آورد، و بعد از آن مکش سیال از سمت مخزناتفاق می‌افتد، در ادامه‌ی چرخش روتور، افت حجم محفظه، تراکم در سیال، را ایجاد می‌کند، و همین امر باعث حرکت روغن پر فشار به بیرون از پمپ می‌شود.
مهمترین نقص پمپ‌های پره‌ای نا متعادل، اعمال نیروی یک طرفه به محور پمپ و یاتاقان‌های محور، به علت ناهم مرکز بودن روتور و محفظه می‌باشد.
