موتور هیدرولیک وسیله‌ای است که دارای نوعی حرکت دورانی می‌باشد و کاربرد فراوانی دارد از قبیل به کار گیری آن در قسمت اتوماسیون هیدرولیک صنایع خودروسازی، صنایع معدن، صنایع فولاد، صنایع شیمیایی، صنایع سیمان، و خط‌های تولید ماشین آلات و دستگاه‌های هیدرولیک و…
هیدروموتور در واقع یک عامل دورانی است که نحوه عملکرد آن تبدیل انرژی هیدرولیکی به انرژی مکانیکی می باشد. عملگر‌هایی که پیوسته دوران ایجاد می‌کنند، هیدروموتور به حساب می‌آیند و در زمان دوران بار چرخشی به منظور ایجاد گشتاور مورد نیاز، از موتورهای هیدرولیکی یا هیدروموتورها استفاده می‌شود.
هیدرو موتور از لحاظ شیوه عملکرد در سه گروه جای می‌گیرند:
عملکرد پره‌ای
عملگرایی هیدرو موتور‌ها تا حدود زیادی شبیه پمپ‌های پره‌ای می‌باشد که در ساختمان آن صفحه‌ای با چندین شیار طراحی شده که درون هر شیار تیغه‌هایی قرار گرفته است.
عملکرد دنده‌ای
هیدروموتور‌های دنده‌ای از نظر ساختار داخلی شبیه پمپ‌های دنده‌ای هستند که در آن‌ها چرخ دنده‌ها به صورت داخلی یا خارجی با یکدیگر درتماس هستند. هرچه چرخ دنده‌ها بزرگتر باشند، گشتاور خروجی افزایش یافته و در نتیجه از سرعت هیدروموتور کاسته خواهد شد.
عملکرد پیستونی
ساختار درونی این دسته از هیدروموتورها درست مشابه پمپ‌های پیستونی است؛ به این صورت که تعدادی پیستون روی سیلندر نصب شده است تا این پیستون‌ها به کمک فشاری که سیال به آن‌ها وارد می‌آورد، سیلندر را به چرخش درآورند. هیدروموتور‌های پیستونی ساختار فشرده و پیچیده‌ای دارند و از گشتاور بالا، شتاب بسیار و عمر مناسبی برخورداند.
هیدروموتورها را با در نظر گرفتن مقدار دوران، می‌توان به دو دسته تقسیم‌بندی نمود:
هیدروموتورها با دوران محدود
این مدل از هیدرو موتور‌ها در خروجی آن ها، حرکاتی دورانی با زاویه‌ای محدود به وجود می‌آید، و نیز در هر دو طرف، یک گشتاور فوری در یک فضای کوچک توسط یک سیستم ساده و به دور از هر گونه پیچیدگی تولید می‌شود.
هیدرو موتور‌ها با دوران پیوسته
موتورهای هیدرولیکی با چرخش پیوسته، می‌توانند به صورت متناوب چرخیده و تحت تاثیر سیال شروع به کارکنند. از این رو، موتورهای هیدرولیکی، گشتاور تولید کرده و حرکتی چرخشی و پیوسته را ایجاد می‌کنند.
برای انتخاب هیدروموتور باید به چه نکاتی توجه کنیم؟
- حداکثر دبی مجاز که از موتور می‌گذرد و بالا‌ترین سرعت را داشته باشد
- ثابت گشتاور بر طبقNm/bar، که توسط ثابت گشتاور مقدار گشتاور موتور، در فشار‌های کاری مختلف محاسبه می‌گردد
- اندازه حجم جابجایی روغن با واحد سانتی متر مکعب
- بیشترین میزان گشتاور موتور در تفاوت فشار بیشینه
انواع هیدروموتور
هیدروموتور پیستونی – محوری
هیدروموتور پیستونی- شعاعی
درهیدروموتورهای شعاعی یا رادیال، پیستون‌ها در راستای شعاع تعبیه و توسط شاتون، میل لنگ شفت در به حرکت در آوردن هیدروموتور. کمک شایانی می‌کنند. از جمله محاسن هیدروموتور‌های شعاعی این است که تنظیم سرعت را تا یک دور در دقیقه. بر عهده دارند. برخورداری از خروجی گشتاور بالا را می‌توان از دیگر امتیازات دیگر هیدرو موتور شعاعی. دانست.
هیدروموتور اوربیتالی چیست؟
در این نوع موتور هیدرولیکی، مکانیزم درگیری دندانه‌ها به شکلی است که ایجاد گشتاورهای خروجی بالا و در عین حال سرعت‌های پایین و یکنواخت. امری شدنی است. هیدروموتور‌های اوربیتالی از نظر اندازه و نوع شفت، متنوع هستند که بسته به نوع استفاده و به کار گیری آن می‌توان مدلی مناسب را جهت استفاده به مصرف کننده پیشنهاد داد
از امتیازات هیدرو موتور اوربیتالی می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:
- عدم داغ کردن در دو رهای بالا
- استفاده از رنگ کوره‌ای
- کیفیت مطلوب قطعات داخلی
سیلندر دورانی یا سیلندر چرخشی چیست؟
سیلندر چرخشی یا سیلندر دورانی دسته‌ای پر کاربرد از هیدروموتورها هستند، که به کمک قدرت سیال تحت فشار محور سیلندر چرخشی، در زاویه‌هایی ثابت و محدود دوران به وجود می‌آورند. برتری سیلندر‌های دورانی در این است که به سبب ابعاد کم و نصب راحت بسیار مناسب هستند. نکته‌ی حایز اهمیت اینجاست که گشتاور در خروجی به مقدار فشار سیال تحت فشار بستگی دارد. زاویه دوران سیلندر دورانی به وسیله سیستم‌های مکانیکی محدود می‌شوند؛ سیستم‌های مکانیکی قادر خواهند بود که کنترل زاویه را به صورت داخلی یا خارجی انجام دهند. برای کم کردن سرعت در انتهای کورس سیلندر دورانی، اغلب از ضربه گیر استفاده می‌شود.
موارد بکارگیری سیلندر دورانی.
حرکت‌های کنترل شده در زوایه‌های محدود، نظیر باز کردن یک شیر پروانه‌ای بزرگ که در خط لوله قرار گرفته است؛ نیز خم کردن لوله یا میلگرد
