مهمترین علت خرابی شیر هیدرولیک + علائم خرابی شیر هیدرولیک

علت خرابی شیر هیدرولیک چیست؟ شیرهای هیدرولیک در سیستم‌های هیدرولیک نقش مهمی در کنترل جریان سیال و عملکرد دقیق ماشین‌آلات دارند. این قطعات حساس به دلیل سایش، آلودگی سیال، نوسانات فشار و عدم نگهداری مناسب، مستعد خرابی هستند.

خرابی شیر هیدرولیک موجب افزایش هزینه‌های تعمیر و بروز حوادث میشود. در این مقاله از شرکت سپهر آسیا علل شایع خرابی شیرهای هیدرولیک را بررسی میکنیم. پس با ما همراه باشید تا با علت خرابی شیر های هیدرولیک آشنا شوید.

علت‌های خرابی شیر هیدرولیک	راه حل
فرسایش قطعات داخلی باعث نشتی و خرابی می‌شود.	استفاده از قطعات با کیفیت
نشت و خرابی سیل‌ها و روانکارها کارایی را کاهش می‌دهد.	تعویض به موقع سیل‌ها و روانکارها
رطوبت و آلودگی در روغن باعث خوردگی و خرابی شیر می‌شود.	تعویض و نگهداری صحیح روغن
استفاده نادرست و فشار بیش از حد باعث آسیب به شیر می‌شود.	رعایت فشار و شرایط کاری
افت فشار ناگهانی نشانه خرابی شیر است.	نظارت و تعمیر سریع فشار
قفل شدن اسپول باعث اختلال عملکرد شیر می‌شود.	روغن‌کاری و تمیزکاری منظم
نشت روغن از شیر کاهش راندمان را به دنبال دارد.	تعویض آب‌بندها و سفت کردن اتصالات
نویز غیرمعمول نشان‌دهنده مشکلات داخلی است.	نصب صحیح و نگهداری منظم
ورود ذرات خارجی به سیستم باعث آسیب شیر می‌شود.	استفاده از فیلترهای استاندارد
دمای بالای روغن به قطعات شیر آسیب می‌زند.	کنترل دما و روغن مقاوم
سوختن بوبین به دلیل ولتاژ یا رطوبت است.	رعایت ولتاژ و تست منظم بوبین

علت های خرابی شیر هیدرولیک

شیر هیدرولیک، یکی از اجزای کلیدی در سیستم‌های هیدرولیکی است، اما مانند هر قطعه مکانیکی دیگر، در معرض فرسایش، نشتی و خرابی قرار دارد. در ادامه، به بررسی رایج‌ترین علت خرابی شیر هیدرولیک می‌پردازیم.

• فرسایش و سایش قطعات داخلی شیر

علت خرابی شیر هیدرولیک در بسیاری از موارد، فرسایش و سایش قطعات داخلی شیر است. جریان مداوم سیال هیدرولیک و حرکت اسپول باعث ایجاد ساییدگی روی سطوح تماس می‌شود. این فرسایش باعث افزایش تلرانس‌ها و کاهش دقت عملکرد شیر شده و نشت‌های داخلی را به‌وجود می‌آورد. در نهایت، خرابی کامل شیر با کاهش کارایی و عدم آب‌بندی مناسب اتفاق می‌افتد. لذا سایش یکی از عوامل مهم و شایع در خرابی شیر هیدرولیک به حساب می‌آید.

• نشت و نقص در سیل‌ها و روانکارها

یکی از علت خرابی شیر هیدرولیک، نشت روغن از ناحیه سیل‌ها است که معمولاً به دلیل فرسودگی، پارگی یا نصب نامناسب آب‌بندها رخ می‌دهد. این نشتی باعث کاهش فشار سیستم و آلوده شدن محیط اطراف می‌شود. همچنین، نشت مداوم موجب افت عملکرد شیر و افزایش مصرف انرژی می‌گردد. سیل‌های نامناسب یا قدیمی نمی‌توانند فشار را به‌درستی حفظ کنند و به مرور زمان باعث خرابی کلی شیر می‌شوند.

• چگالش و عدم استفاده صحیح از روغن هیدرولیک

علت خرابی شیر هیدرولیک می‌تواند ناشی از چگالش و ورود رطوبت به روغن هیدرولیک باشد. رطوبت باعث کاهش خاصیت روان‌کنندگی و افزایش خوردگی قطعات داخلی شیر می‌شود. این امر به تدریج موجب اختلال در حرکت اسپول و فرسایش قطعات می‌گردد. همچنین استفاده نادرست از روغن مانند عدم تعویض به موقع یا مخلوط کردن با مایعات ناسازگار باعث کاهش عمر شیر هیدرولیک می‌شود. حفظ کیفیت روغن نقش کلیدی در عملکرد صحیح شیر دارد.

• استفاده نامناسب و نامنظم از سیستم هیدرولیک

یکی از علت خرابی شیر هیدرولیک، استفاده نامناسب و نامنظم از سیستم است که شامل فشارهای ناگهانی، دوره‌های طولانی کارکرد و بارگذاری بیش از ظرفیت می‌شود. این شرایط باعث وارد آمدن فشار بیش از حد به قطعات داخلی و بروز خرابی زودرس می‌گردد. همچنین استارت و توقف‌های مکرر باعث افزایش سایش و کاهش عمر شیر می‌شود. استفاده صحیح و منظم از سیستم، از بروز این مشکلات جلوگیری می‌کند.

• فشار برگشت بالا

یکی از علت خرابی شیر هیدرولیک، فشار برگشت بیش از حد مجاز در خط بازگشت یا پورت T است. این فشار بالا باعث قفل شدن اسپول داخل بدنه شیر می‌شود و از حرکت آزادانه آن جلوگیری می‌کند. چنین وضعیتی منجر به کارکرد نادرست یا توقف کامل عملکرد شیر می‌شود. طراحی نامناسب یا تنظیم اشتباه سیستم هیدرولیک معمولاً عامل این مشکل است.

• نوسان ولتاژ و مشکلات تغذیه بوبین

اختلال در ولتاژ تغذیه بوبین شیر از جمله علت خرابی شیر هیدرولیک است که باعث می‌شود شیر فقط نیمه‌فعال یا غیر فعال شود. ولتاژ کمتر یا ناپایدار نمی‌تواند میدان مغناطیسی کافی برای حرکت اسپول ایجاد کند. این مشکل منجر به عملکرد نامنظم و کاهش عمر بوبین می‌شود. کنترل و ثبات ولتاژ یکی از نکات مهم در نگهداری شیر است.

علائم خرابی شیر هیدرولیک

شیرهای هیدرولیک به دلایل مختلفی خراب میشوند. مهمترین علت خرابی شیر های هیدرولیک عبارتند از:

افت فشار در سیستم هیدرولیک

افت ناگهانی یا تدریجی فشار در سیستم یکی از مهم‌ترین علائم و علت خرابی شیر هیدرولیک است. این کاهش فشار می‌تواند باعث کاهش قدرت عملکرد اجزای متحرک سیستم شود و حتی عملکرد کل سیستم را مختل کند. گاهی نشتی داخلی در شیر یا گرفتگی مسیر جریان، عامل اصلی این مشکل است.

همچنین خرابی اورینگ‌ها یا فشارشکن‌ها ممکن است منجر به افت تدریجی فشار شود. شناسایی به‌موقع این مشکل نقش مهمی در جلوگیری از آسیب‌های جدی دارد. برای پیشگیری از افت فشار و خرابی شیرآلات هیدرولیک کارهای زیر را انجام دهید:

• بررسی و ثبت مداوم سطح فشار سیستم
• تعویض منظم فیلترهای سیستم
• اطمینان از سطح و کیفیت مناسب روغن
• سرویس دوره‌ای و بررسی فشارشکن‌ها
• بررسی و تست شیرها در بازه‌های منظم

قفل شدن اسپول حین کارکرد شیر هیدرولیک

قفل شدن یا گیر کردن اسپول (قرقره) درون شیر باعث توقف یا اختلال در عملکرد مسیر سیال شده و علت خرابی شیر هیدرولیک می‌باشد. این مشکل اغلب به دلیل تجمع ذرات آلاینده، سایش داخلی یا روانکاری نامناسب رخ می‌دهد. نتیجه آن، حرکات نامنظم، پاسخ‌دهی دیر یا حتی توقف کامل سیستم است.

در برخی موارد، شوک‌های ناگهانی به سیستم نیز می‌تواند باعث گیر کردن اسپول شود و از علائم خرابی شیر هیدرولیک محسوب می‌شوند. این مشکل اگر تکرار شود، به اجزای دیگر سیستم نیز آسیب خواهد زد. برای جلوگیری از این مشکل نکات زیر را انجام دهید:

• روغن‌کاری مناسب و منظم اسپول‌ها
• استفاده از سیال تمیز و فیلتر مناسب
• تعویض به‌موقع قطعات فرسوده
• پاک‌سازی دوره‌ای شیرها از آلودگی
• جلوگیری از ورود گرد و غبار یا آب به داخل سیستم

نشت یا ریزش روغن از شیر هیدرولیک

نشت روغن هیدرولیک از اطراف شیر نشانه‌ای از آسیب به آب‌بندها، شل شدن اتصالات یا ترک‌خوردگی بدنه شیر بوده و در نهایت علت خرابی شیر هیدرولیک محسوب می‌گردد. این مشکل می‌تواند منجر به کاهش راندمان سیستم، آلودگی محیط و افزایش احتمال آسیب به سایر اجزای سیستم شود. نشت روغن همچنین می‌تواند باعث افت فشار شده و ایمنی کار را به خطر بیندازد. در موارد شدید، نشت زیاد باعث توقف کامل سیستم خواهد شد. برای جلوگیری از این مشکل نکات زیر را رعایت کنید:

• بررسی روزانه سطح روغن در اطراف شیرها
• سفت کردن اتصالات و رزوه‌ها در دوره‌های مشخص
• تعویض به‌موقع اورینگ‌ها و آب‌بندها
• استفاده از قطعات اورجینال و با کیفیت بالا
• جلوگیری از اعمال فشار بیش‌ازحد به بدنه شیر
• نظارت مستمر بر سطح مایعات برای شناسایی زودهنگام نشتی‌ها

افزایش نویز در سیستم هیدرولیک

ایجاد صداهای غیرطبیعی مثل ضربه، ویبره یا سوت در سیستم، علائم خرابی شیر هیدرولیک یا وجود کاویتاسیون است. این صداها ممکن است ناشی از ورود هوا، وجود ذرات جامد، نصب نادرست یا سایش مکانیکی باشند. وجود نویز مداوم، فشار زیادی به پمپ و اجزای دیگر وارد می‌کند و می‌تواند منجر به خرابی‌های زنجیره‌ای شود. شناسایی منبع نویز به‌موقع می‌تواند از آسیب‌های جدی جلوگیری کند. برای جلوگیری از این مشکلات توجه به موارد زیر واجب است:

• بررسی و حذف هوا از سیستم (هواگیری)
• استفاده از فیلتر مناسب و روغن تمیز
• نصب دقیق شیرها طبق دستورالعمل کارخانه
• بررسی لرزش و تثبیت اجزای متحرک
• بازبینی پمپ و مسیر برگشت روغن
• استفاده از قطعات با کیفیت بالا
• تعمیر و نگهداری منظم سیستم

وجود ذرات خارجی در سیال هیدرولیک

وجود ذرات جامد یا آلودگی در سیال باعث خراش و ساییدگی قطعات حساس در شیر شده و در آخر علت خرابی شیر هیدرولیک می‌شود. این آلودگی‌ها می‌توانند باعث گرفتگی شیر، گیر کردن اسپول یا حتی مسدود شدن کامل مسیر جریان شوند. ذرات معلق ممکن است از طریق هوا، فیلترهای فرسوده یا هنگام پر کردن مخزن وارد سیستم شوند. آلودگی‌های مکرر طول عمر شیر را به شدت کاهش می‌دهند و باعث ناکارآمدی سیستم می‌شوند. برای جلوگیری از علائم خرابی شیر هیدرولیک توجه به موارد زیر واجب است:

• استفاده از فیلترهای با کیفیت بالا
• تعویض منظم روغن و تمیز نگه‌داشتن مخزن
• پر کردن روغن در محیط تمیز و بدون گرد و غبار
• جلوگیری از باز بودن مخزن بدون درپوش مناسب
• بازبینی خطوط ورودی و خروجی برای نشتی

عملکرد نامنظم یا ناکارآمدی سیستم هیدرولیک

اگر سیستم هیدرولیک به صورت نامنظم، کند یا با تأخیر عمل کند، احتمال زیادی وجود دارد که شیر دچار اختلال شده باشد و همچنین علت خرابی شیر هیدرولیک است. این مسئله معمولاً ناشی از نشت داخلی، تنظیم نادرست فشار یا خرابی قطعات متحرک شیر است. علائمی مانند حرکت ناگهانی، توقف کوتاه یا کاهش قدرت سیلندرها نشان‌دهنده این وضعیت هستند.

ادامه این وضعیت از علائم خرابی شیر هیدرولیک محسوب شده و باعث فشار اضافی به سایر بخش‌های سیستم خواهد شد. برای پیشگیری از این موضوع، انجام بررسی‌های منظم سیستم هیدرولیک و اقدامات زیر ضروری است:

• بازرسی دوره‌ای عملکرد کلی سیستم
• تنظیم دقیق فشار و سرعت عملکرد شیر
• بازبینی فرمان‌های کنترلی برقی یا دستی
• تعویض به‌موقع شیرهای فرسوده
• تست دینامیکی شیرها در شرایط مختلف

افزایش دمای روغن در سیستم هیدرولیک

افزایش دمای سیال هیدرولیک می‌تواند عملکرد شیر را مختل کرده و موجب تخریب حرارتی قطعات داخلی شود و این یک علت خرابی شیر هیدرولیک است. دمای بالای روغن باعث کاهش ویسکوزیته، تبخیر مواد افزودنی و آسیب به اورینگ‌ها می‌شود. این مشکل معمولاً به دلیل گردش ناکافی روغن، خرابی سیستم خنک‌کننده یا اصطکاک بیش‌ازحد در شیر اتفاق می‌افتد. بالا رفتن دما همچنین نشانه‌ای از بار کاری بیش‌ازحد یا گرفتگی مسیرها نیز هست. برای پیشگیری  از این مشکل موارد زیر را رعایت کنید:

• کنترل منظم دمای سیستم با سنسورهای حرارتی
• بررسی عملکرد سیستم خنک‌کننده
• استفاده از روغن‌های مقاوم به حرارت بالا
• پاک‌سازی مسیرهای عبور سیال
• کاهش بار اضافه یا زمان‌های کاری مداوم

راه های جلوگیری از خرابی شیر هیدرولیک

برای جلوگیری از خرابی زودرس شیرهای هیدرولیک، رعایت چند نکته کلیدی ضروری است. با اجرای این اقدامات، می‌توان از هزینه‌های تعمیرات اضافی و کاهش راندمان سیستم جلوگیری کرد.

تعمیر و نگهداری منظم

برای آن که علت خرابی شیر هیدرولیک به وجود نیاید، بهتر است به صورت منظم قطعه را بررسی کنید. بازرسی دوره‌ای، بررسی نشتی‌ها و اطمینان از سلامت قطعات داخلی، باعث افزایش عمر مفید شیر هیدرولیک می‌شود. تعویض به‌موقع قطعات فرسوده و روانکاری مناسب نیز در این دسته قرار می‌گیرد.

استفاده از سیال هیدرولیک مناسب

انتخاب روغن هیدرولیک با ویسکوزیته و مشخصات مناسب، تأثیر زیادی در عملکرد شیر دارد. همچنین، حفظ سطح مناسب روغن و تعویض آن در زمان‌های مشخص، از خرابی جلوگیری می‌کند.

تمیز نگه داشتن سیستم هیدرولیک

آلودگی‌هایی مانند گرد و غبار، زنگ‌زدگی و رطوبت می‌توانند به اجزای داخلی شیر آسیب بزنند. استفاده از فیلترهای باکیفیت و تمیز کردن منظم سیستم، از ورود آلاینده‌ها جلوگیری می‌کند.

نظارت بر فشار و دما

افزایش بیش از حد فشار یا دمای روغن می‌تواند به قطعات داخلی شیر آسیب بزند. با نصب سنسورهای مناسب و کنترل مداوم فشار و دما، می‌توان از خرابی‌های ناشی از تنش‌های اضافی جلوگیری کرد.

سخن پایانی

آلودگی سیال، نوسانات فشار، سایش و پارگی قطعات، نصب نادرست، طراحی نامناسب سیستم و استفاده نامناسب از سیستم از عوامل مهم و علت خرابی شیر هیدرولیک است. هر یک از این عوامل به تنهایی یا با یکدیگر منجر به کاهش کارایی، نشتی و خرابی کامل شیر میشوند.

برای جلوگیری از این مشکلات، نظارت مداوم بر سیستم، استفاده از سیال با کیفیت، فیلتراسیون مناسب، تعمیرات دوره‌ای و آموزش پرسنل اهمیت دارد. با شناسایی به موقع و رفع علل خرابی عمر مفید شیرهای هیدرولیک را افزایش دهید.

شرکت سپهر آسیا با تکیه بر دانش فنی متخصصان خود و شناخت دقیق نیازهای صنایع زیربنایی کشور با ارائه خدمات مهندسی دقیق و تامین قطعات باکیفیت، نقش مهمی در ارتقاء بهره‌وری و عملکرد صنایع مختلف ایفا می‌کند. سابقه درخشان سپهر هیدرولیک آسیا در اجرای پروژه‌های خاص و راه‌حل‌های نوآورانه نشانه تعهد این شرکت به توسعه صنعت کشور است.